Córka brata Matki Założycielki, Ignacego Ledóchowskiego, generała dywizji WP, i Pauliny z d. Łubieńskiej. Pochodziła z rodziny wyjątkowo zasłużonej dla Polski i dla Kościoła, która własnej czwórce dzieci pragnęła przekazać tradycje przodków. Była siostrą m. Teresy Ledóchowskiej, urszulanki UR, Teresy Tyszkiewicz, malarki i profesora Państw. Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Łodzi, dla której rozwoju położyła duże zasługi, oraz Włodzimierza, absolwenta politechniki we Lwowie, w okresie II wojny jednego z pierwszych kurierów między Polską a Węgrami, uczestnika walk w Brygadzie Karpackiej w Afryce i pracownika ambasady polskiej w Ankarze. Uczęszczała do Gimnazjum Sióstr Urszulanek w Krakowie, a maturę zdała w 1926 w Gimnazjum Sióstr Sacré-Coeur w Zbylitowskiej Górze. W 1929 ukończyła Seminarium Nauczycielek Gospodarstwa Sióstr Urszulanek SJK. W czasie wakacji tegoż roku ukończyła kurs katechetyczny w Pniewach i mając 22 lata, została przez Matkę Założycielkę przyjęta do Zgromadzenia. Po kilku tygodniach, spędzonych w Czarnym Borze, przebywała od IX 1929 w domu w Łodzi przy ul. Czerwonej. Tam odbyła nowicjat, a śluby zakonne złożyła w Pniewach. W Łodzi pracowała jako etatowa nauczycielka religii w szkołach powszechnych. Równocześnie studiowała pedagogikę na Wydziale Pedagogicznym Wolnej Wszechnicy Polskiej w Warszawie (Oddział w Łodzi) i w 1940 uzyskała dyplom magistra filozofii w zakresie pedagogiki na podstawie pracy: Wychowanie człowieka w świetle indywidualizmu i personalizmu. Okres okupacji spędziła w Warszawie, Ożarowie (1940-1942) i w Lipnicy Murowanej (1944-1945). Pracowała w zorganizowanym tajnym nauczaniu, a jednocześnie studiowała polonistykę na tajnych kompletach Uniwersytetu Ziem Zachodnich w Warszawie. W 1945 uzyskała na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Poznańskiego dyplom magistra filozofii w zakresie filologii polskiej na podstawie pracy dyplomowej: Poezja pracy u Norwida. W ramach rozpoczętego studium doktoranckiego napisała pracę Technika dramatu Karola Huberta Rostworowskiego, Warszawa 1945. Po zdaniu egzaminu przed Komisją Egzaminów Państwowych w Poznaniu uzyskała 27 V 1946 dyplom nauczyciela szkół średnich. Wybitne zdolności i staranne wykształcenie pozwoliły jej na opanowanie jęz. francuskiego, niemieckiego, włoskiego i łaciny. Od 7 roku życia grała na fortepianie, co - jak mówiła - stało się w dalszych latach pasją jej życia. Od IX 1945 do 31 VIII 1946 była dyrektorką Miejskiego Gimnazjum Koedukacyjnego w Pniewach, prowadzonego przez Zgromadzenie, a w 1946-1948, po upaństwowieniu gimnazjum, nauczycielką religii w kilku szkołach średnich w Łodzi. Od IX 1948 do likwidacji domu otorowskiego w 1954 była kierowniczką domu, a zarazem kierowniczką prowadzonego przez Zgromadzenie domu dziecka. Po usunięciu sióstr przez władze państwowe z Otorowa została mianowana kierowniczką domu w Lipnicy. Była jednocześnie prokuratorką generalną Zgromadzenia, wybraną na VI Kapitule Generalnej w 1955. Na podstawie uchwały Rady Generalnej z 29 IV 1957 została mianowana przełożoną centrum włoskiego i przełożoną domu generalnego przy via di Villa Ricotti w Rzymie. 1 II 1958 wyjechała do Francji i przebywała w domu w Ucel do V 1958. Odbyła też z siostrami pielgrzymkę do Lourdes, by prosić Matkę Najśw. o pomoc i błogosławieństwo Boże na nową placówkę. W Rzymie zastała skomplikowaną sytuację, której z różnych względów nie potrafiła rozwiązać, i w IV 1960 powróciła do Polski. Po krótkotrwałych pobytach w Słupsku i w Pniewach wyjechała w 1961 do Lipnicy, gdzie pozostała 12 lat. Brała udział w obu sesjach Kapituły Specjalnej (1970-1971) i w przygotowaniach do uroczystości jubileuszu 50-lecia Zgromadzenia w 1970. W 1973 objęła kierownictwo domu w Otorowie, a od 1976 do śmierci była asystentką domową. Przez całe życie była serdecznie zainteresowana sprawami Zgromadzenia, Kościoła, Polski i świata. To, co czyniła, znaczone było pasją, zaangażowaniem oraz inwencją w poszukiwaniu nowych dróg i precyzją wykonania. Odznaczała się systematycznością, umiłowaniem ładu, świetną organizacją pracy i pracowitością. Była utalentowaną nauczycielką i wychowawczynią. Efekty dydaktyczne osiągała m.in. dzięki starannemu przygotowaniu się do każdego tematu. W latach przedwojennych obok normalnych zajęć w szkole prowadziła Krucjatę Eucharystyczną oraz Sodalicję Mariańską, którą w 1935 założyła w Łodzi dla byłych krucjatek. Urządzała z młodzieżą imprezy artystyczne, osobiście reżyserowane: akademie religijno-patriotyczne, jasełka, przedstawienia teatralne. Przygotowywała do nich oprawę muzyczną, kostiumy, projektowała dekoracje. Będąc w latach okupacji nauczycielką na tajnych kompletach, budziła zaufanie i pociągała młodzież duchowym i intelektualnym bogactwem. Problemy uczniów i ich rodzin brała głęboko do serca, gotowa do niesienia pomocy. Także w tym okresie organizowała koncerty, prowadziła chór, reżyserowała przedstawienia patriotyczne i religijne, realizowane przez młodzież z zapałem, choć w konspiracji. Gdy z kolei została kierowniczką domu dziecka, z zapałem prowadziła codzienne apele poranne, ćwiczenia gimnastyczne, zawody sportowe, przez co wyrabiała w wychowankach siłę woli i formowała ich młode charaktery. Z takim samym zapałem i entuzjazmem pomagała siostrom w uzupełnianiu wykształcenia czy pogłębianiu życia religijnego. Będąc kierowniczką domu zakonnego, prowadziła systematyczne wykłady i kursy, które później, opracowane przez nią w formie skryptów, służyły siostrom całego Zgromadzenia (Kult Reguły świętej, Lipnica 1955; Krótki podręcznik wiedzy o Maryi Matce Bożej, Lipnica 1955; O Łasce - Lipnica 1956). Osobny rozdział w jej życiu stanowiła praca piśmiennicza. Artykuły przez nią pisane ukazywały się nie tylko w "Posłańcu św. Urszuli" i w "Szarym Posłańcu", ale i w "Przewodniku Katolickim", "Gościu Niedzielnym" i w innych czasopismach. Przetłumaczyła z jęz. włoskiego Il Giornale dell'anima Jana XXIII, który pt. Jan XXIII - dziennik duszy ukazał się w wyd. "Znak" w 1965. Najwięcej jednak pracy piśmienniczej poświęciła rodzinie Ledóchowskich, zwłaszcza Matce Założycielce i Zgromadzeniu. Była jednym ze świadków w procesie informacyjnym Matki Założycielki - swej ciotki (Kraków, 1950-1951) i uczestniczyła w pierwszej ekshumacji ciała Sługi Bożej (Rzym, 1959). Autorka wspomnień: Nic, co ludzkie... w: Miłość krzyża się nie lęka... Listy Julii Ledóchowskiej - bł. Urszuli i wspomnienia o niej, Warszawa 1991, i współautorka szkicu historycznego Zgromadzenie Sióstr Urszulanek Serca Jezusa Konającego 1920-1980, Poznań - Warszawa 1981, jak również opracowań: Ledóchowscy, w serii: W nurcie Zagadnień Posoborowych, t. II, Warszawa 1968; Matka Urszula Ledóchowska (1865-1939), w: Chrześcijanie, t. 4, Warszawa 1980; Generał Ignacy Ledóchowski (1871-1945), w: Chrześcijanie, t. VII, Warszawa 1982; Zarys biografii bł. Urszuli Ledóchowskiej, w: Polscy Święci, t. 4, Warszawa 1984, a zwłaszcza biografii: Życie i działalność Julii Urszuli Ledóchowskiej, Poznań 1975, i wydanej pośmiertnie książki: Życie dla innych. Bł. Urszula Ledóchowska 1865-1939, Poznań 1984. Ostatnią pracę pisała w narastającym z dnia na dzień cierpieniu. Właściwie chorowała od dawna, ale w ostatnim okresie bóle wątroby bardzo się nasiliły i musiała się poddać operacji w szpitalu w Łodzi. Operacja nie przyniosła ulgi, potwierdziła tylko przypuszczalną diagnozę: nowotwór. Cierpienia znosiła bez skargi, bez wymagań czy żalu, do końca opanowana i mężna. Wdzięczna była siostrom z domu przy ul. Obywatelskiej w Łodzi za posługę, jaką jej świadczyły, za serce i ofiarność. Zmarła 15 VI 1983, 5 dni przed beatyfikacją Matki Założycielki. Spoczywa na Cmentarzu św. Anny w Łodzi na Zarzewie.
- Mieczysława Buczkówna, Opłatek, "Przekrój" 1973 nr 1499; Promień (Wspomnienie o siostrze Józefie Ledóchowskiej), "Tygodnik Powszechny" 1983 nr 33. S. Franciszka Paluch, Wspomnienie o śp. siostrze Józefie Ledóchowskiej, "Szary Posłaniec" 1983 nr 46. Aleksandra Olędzka-Frybesowa, O siostrze Józefie Ledóchowskiej, w: Szkoła naszej młodości. Tajne komplety prowadzone przez Siostry Urszulanki SJK w Ożarowie-Ołtarzewie 1940-1945, Warszawa 1986. Judyta Małecka, Fascynacje. Wspomnienia o s. Józefie Ledóchowskiej 1807-1983, Łódź 1990, mps. Judyta Małecka, Światło w studni. Fragmenty wspomnień o śp. s. Józefie Ledóchowskiej, dotyczące jej pracy katechetycznej w Łodzi (1929-1939), "Szary Posłaniec" 1991 nr 55.
niedziela, 04 grudzień 2011 14:35
LEDÓCHOWSKA Józefa Maria-Immaculata Ernestyna Zofia, s. M. Józefa od Chrystusa Króla,
ur. 6 XII 1907 w Krakowie, wst. 31 VII 1929 w Czarnym Borze k. Wilna, I śl. 15 VIII 1931 w Pniewach, nr w księdze prof. 346 zm. 15 VI 1983 w Łodzi. Spoczywa na cmentarzu: Łódź - Zarzew |
Dział:
indeks - litera L